فیبروم، غدهای عضلانی است که در رحم رشد میکند. در کل این اختلال به دونوع خوشخیم و بدخیم دستهبندی میشوند که بخش بسیاری از آنها خوشخیم هستند، پس نگران نباشید. این عده در موارد بسیار نادری تبدیل به سرطان خواهد شد و باید روشهای درمانی پیچیدهای برای آن تجویز شود. البته در مواردی نیز ممکن است فیبروم منجر به ناباروری شود. در ادامه به بررسی علائم میوم رحم، روشهای تشخیص، راههای درمان و انواع فیبروم اشاره خواهیم کرد.
فیبروم رحم چیست؟
فیبرومها، تومورهای خوشخیمی هستند که معمولا در دوران بارداری بوجود میآیند. این تودهها غیرسرطانی هستند و با روشهای مختلفی درمان میشوند. فیبرومهای رحم با عناوینی مانند لیومیوما یا میوم رحم هم شناخته میشوند. هیچکدام از فیبرومها خطرساز نیستند و به سرطان منتهی نمیشوند. حتی ممکن است خانمهایی وجود داشته باشند که به فیبروم مبتلا هستند، اما خودشان از آن اطلاعی ندارند.
اغلب فیبرومها بدون علامت هستند و ممکن است پزشک بعداز بررسیهای مختلف به وجود آن پی ببرد. در بیشتر موارد، این غده بسیار کوچک است، ولی شاید بهدلیل اندازه بزرگ، رحم هم تغییر شکل بدهد. میومها میتوانند تکی یا گروهی باشند. در برخی موارد بزرگ شدن این توده موجب گشاد شدن واژن و اضافه وزن میشود. هنگام اطلاع از فیبروم رحم نباید نگران باشید، چون بیشتر آنها با روشهای درمانی ساده، درمان میشوند.
علائم فیبروم رحم
وجود فیبروم در بخشهای مختلف بدن، میتواند باعث بروز علائم مختلفی شود. علائم فیبرومها میتواند نسبت به محل، اندازه و تعداد آن، متغیر باشد. رایجترین علائم میوم رحمی عبارتند از:
- خونریزی شدید در دوران قاعدگی
- طولانیتر شدن دوران قائدگی نسبت به حالت عادی
- احساس درد یا فشار در لگن
- تکرر ادرار
- تخلیه نشدن کامل مثانه
- یبوست
- کمر یا پا درد
دلایلی که باعث بوجود آمدن فیبروم رحم میشود
ابتدا باید این را بدانید که تا امروز دلیلی قطعی برای بوجود آمدن میوم بیان نشده. تحقیقات مختلف عواملی را نشان میدهد که ممکن است احتمال ابتلا به این اختلال را افزایش دهد. در ادامه هرکدام از این موارد را بررسی خواهیم کرد.
تغییرات ژنتیکی
یکی از مهمترین مواردی که میتواند احتمال ابتلا به فیبروم رحم را افزایش دهد، ایجاد تغییرات ژنتیکی در بدن هستند. البته این تغییرات در سلولهای طبیعی رحم مشاهده نمیشود.
هورمونها
استروژن و پروژسترون دو هورمون مهم برای تحریک کردن رشد دیواره رحم هستند. این هورمونها باعث میشوند که محیط رحم برای بارداری آماده شود. تحقیقات مختلف نشان داده که عدم وجود تعادل بین این هورمونها، میتواند باعث ایجاد فیبروم شود. سلولهای رحم نسبت به میومها گیرندههای استروژن و پروژسترون کمتری دارند و بههمیندلیل هنگام بارداری تغییر اندازه میدهند.
ماتریس خارج سلولی
ممکن است این مورد هم احتمال ابتلا به فیبروم را افزایش دهد. ماتریسهای خارج سلولی شبیه ملات هستند و باعث چسبیدن سلولها میشوند. این ماده در فیبرومها بوجود خواهد آمد و حالت آنها را به فیبری تغییر میدهد. ماتریسها، مواد برای رشد سلولها را در خود ذخیره میکند و همین موضوع باعث بوجود آمدن تغییرات بیولوژیکی مختلف در آنها میشود.
انواع میوم رحم
محققان با توجه به محل رشد و علائم، فیبروم را به 3 دسته کلی تقسیم کردهاند:
- فیبروم اینترامورال
- فیبروم سابموکوزال
- فیبروم سابسروزال
روشهای تشخیص میوم رحم
بیشتر فیبرومها هنگام معاینه لگن، مشاهده میشوند. در این آزمایش، پزشک بهمریختگی شکل رحم را تشخیص داده و احتمال میدهد که دلیل آن وجود فیبروم باشد. بعد از مشاهده این عامل، پزشک چندین آزمایش را تجویز میکند که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.
تست آزمایشگاهی
درصورتی که خونریزی قاعدگی بیمار، غیرقابل طبیعی باشد، پزشک از روشهای آزمایشی دیگری برای بررسی دلایل آن و تجویز استفاده میکند. ممکن است پزشک آزمایش شمارش کامل خون یا آزمایشات دیگری را تجویز کند.
سونوگرافی
سونوگرافی، یکیدیگر از روشهایی است که پزشک از آن برای بررسی احتمال وجود میوم رحم استفاده میکند. در این روش، پزشک میتواند با کمک امواج صوتی، محل رشد، اندازه و نوع فیبروم را تشخیص دهد.
MRI
در برخی موارد ممکن است سونوگرافی معمولی اطلاعات کاملی را در اختیار پزشک قرار ندهد که در این موارد تصویربرداری تجویز میشود. معمولا در MRI اطلاعات جزئی و دقیقتری درباره اندازه و محل فیبرومها در اختیار پزشک قرار خواهد گرفت. این کار به پزشک کمک میکند که راحتتر بتواند روش درمانی مناسب را تجویز کند.
هیستروسکوپی
در این روش، پزشک تلسکوپی کوچک را وارد رحم میکند تا بتواند اجزا مختلف را با جزئیات دقیقتری مشاهده کند. هنگام این کار باید مخلوط آب و نمک وارد رحم شود تا حفره آن باز شود. این کار به پزشک اجازه میدهد که بتواند دیواره رحم و دهانه لولههای تخمدان را بهتر بررسی کند.
لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی یک روش تشخیصی درمانی است که برای درمان فیبروم رحم هم میتوان از آن استفاده کرد. در این روش، یک شیار کوچک روی بدن ایجاد شده و لاپاراسکوپ وارد بدن میشود. این دستگاه به پزشک اجازه میدهد که بتواند بخشهای مختلف بدن را مشاهده کند. با لاپاراسکوپی پزشک میتواند بدون ایجاد برشهای بزرگ، فیبرومهای رحمی را درمان کند.
روشهای درمانی فیبروم رحم
از آنجایی که فیبرومها خطرساز نیستند، پس درمان آنها هم کار سخت و زمانبری نیست. روشهای زیادی برای درمان فیبروم وجود دارد که در ادامه به رایجترین آنها اشاره خواهیم کرد.
درمان دارویی
آمبولیزاسیون شریان رحمی
فرکانس های رادیویی
میومکتومی لاپاروسکوپی
میومکتومی هیستروسکوپی
میومکتومی به روش باز کردن شکم
تخریب بافت داخل رحم (اندومتریال ابلیشن)
قطع خونرسانی به فیبروم
هیسترکتومی یا جراحی خارج کردن رحم
انتخاب بهترین روش درمانی میوم رحم
برای انتخاب روش درمانی فیبروم شرایط بیمار بسیار مهم است. به عنوان مثال برای زنان که مایل به داشتن فرزند هستند، دارو یا جراحی خارج کردن فیبروم (میومکتومی) اغلب انتخاب بهتری است. زنانی که دیگر بچه نمی خواهند، می توانند از تمام روشهای درمانی بهره ببرند. در انتخاب روش درمانی مهارت و تخصص پزشک بسیار مهم است و شما می توانید برای مشاوره و درمان قطعی به مطب خانم دکتر سروی مراجعه کنید. این پزشک تا امروز در دورههای آموزشی و تحقیقاتی متعدد تشکیل شده در کشورهای آلمان، سوئد، فرانسه و... شرکت داشته و از بهترین پزشکهای ایران محسوب میشود برای تعیین نوبت برای درمان ناباروری، بیماریهای زنان و.... با مطب ایشان به شماره های 02188087542، 09195934458، 09195600342 تماس بگیرید.
نظر شما